Z zainteresowaniem przyjęliśmy wiadomość o powstaniu komiksu poświęconego historii Marszu Szlakiem Pierwszej Kompanii Kadrowej. Tym bardziej, że jego twórcą jest kilkunastokrotny uczestnik marszu, posiadacz odznaki UMSK i Medalu Niepodległości - Artur Śmigrocki będący też laureatem konkursu na komiks o Powstaniu Warszawskim. Poniżej publikujemy wywiad, jaki z autorem przeprowadził Przemysław Jerzy Witek.
Skąd pomysł komiksu o Kadrówce?
Zawsze mi brakowało swego rodzaju wizualizacji. Znam historię marszu, tego w 1914 roku i przedwojennych marszów. Wiem, chociaż nie z autopsji, jak przebiegały one w PRL. Z własnego doświadczenia są mi znane marsze lat 90-tych i obecne. Chciałem zebrać i przetworzyć rozproszone materiały na język obrazu. Połączyć w spójną całość oraz opatrzyć komentarzem.
Udało się ?
Głęboko w to wierzę. Starałem się wiernie oddać klimat wszystkich Kadrówek, chociaż nie było to łatwe. Wiele miejsc na trasie uległo zmianie w ciągu tych kilkudziesięciu lat. Dotarcie do fotografii nie zawsze było proste. Żołnierze Pierwszej Kompanii Kadrowej w 1914 roku nie mieli czasu i możliwości fotografowania, chociaż kilka zdjęć się zachowało, np. zdjęcia z wkroczenia do Kielc.
Patrząc na komiks widać inspiracje malarstwem.
Właśnie. Z braku fotografii trzeba było sięgnąć do malarstwa. Gierymski, Kossak i Matejko mają swój spory wkład w powstanie komiksu, nie wspominając o najmniej z nich znanym Stanisławie Kaczor- Batowskim, autorze Tryptyku Kieleckiego poświęconego wejściu 1 KK do Kielc 12.08.1914.
No i jeszcze film.
Oglądałem filmy, które oddawały charakter epoki: "Gorączka" Agnieszki Holland, "Z biegiem lat, z biegiem dni", "Katyń" i "Człowieka z żelaza" Andrzeja Wajdy starając się przenieść klimat tamtych dni na język komiksu.
Komiks zaczyna się w czasach Powstania Styczniowego, 50 lat przed wymarszem 1 KK.
Zacząłem rysować pierwsze sceny dotyczące zamachu w Sarajewie ale zrozumiałem, że nie da się opowiedzieć historii Kadrówki bez cofnięcia przynajmniej do 1863 roku. Piłsudski i wszyscy, którzy zebrali się latem 1914 roku na Oleandrach mieli przed oczami wydarzenia sprzed kilkudziesięciu lat, nawet jeśli sami nie brali w nich udziału. Stąd powstała inspiracja do ukazania Marszu jako sztafety pokoleń, przekazujących sobie ideę niepodległościową. Nawet jeśli między Marszem z 1939 a Marszem z 1981 miała miejsce długa przerwa.
To znaczy, że obecni uczestnicy Marszu to następcy tych z 1914 roku?
Nieprzypadkowo na okładce komiksu idą ramię w ramię Strzelcy w mundurach z 1914 roku, Strzelcy z okresu międzywojennego i Strzelcy nam współcześni.
Czy to jest ostateczna wersja komiksu ?
Komiks w obecnym kształcie pokazuje historię Marszu nieco skrótowo. Myślę o dodaniu nowych wątków ale najpierw muszę się upewnić czy wykonana praca spełnia oczekiwania odbiorców. Chciałbym wierzyć, że w przyszłości komiks stanie się atrakcyjną pomocą naukową.
Komiks jako pomoc naukowa?
Dlaczego nie? Japończycy mają komiks historyczny od lat i osiągają niezłe rezultaty. Nie stać nas na drogie filmy, to niech chociaż komiks wypełni lukę. Jeśli można pomarzyć to może kiedyś z tego komiksu powstałby film animowany. Uważam, że byłby to świetny temat. Ze 150 ludzi formuje się zwycięska armia.
Który kraj ma taką historię? To by było prawdziwe "pokrzepienie serc", po długoletnim wmawianiu nam, że jesteśmy narodem nieudaczników, którzy potrafią tylko efektownie ginąć. Przykład Kadrówki pokazuje, że jesteśmy też zdolni do konsekwentnego, długofalowego działania. Dzisiaj, po prawie 100 latach, na trasie Kraków - Kielce maszerują coraz młodsze roczniki.
Niedługo setna rocznica wymarszu Kadrówki. Planujesz coś związanego z komiksem dla uczczenia tego wydarzenia ?
Komiks zostanie wydany jako "cegiełka" na pomnik Józefa Piłsudskiego w Kielcach. Miło pomyśleć, że będę miał swój wkład w to wielkie dzieło.
Komu zadedykujesz komiks?
Tym, którzy szli, tym którzy idą i tym którzy będą iść szlakiem Pierwszej Kompanii Kadrowej.
Dziękuję za rozmowę.
Dziękuję.
http://www.mynarod.pl/ OLEANDRY- Biuletyn Związku Piłsudczyków Oddział Świętokrzyski
